Baby’s hebben geruststelling nodig. Net geboren vanuit een warme buik, geboren via een nauwe uitgang, onwetend wat daarachter is, ineens zelf moeten ademen, jezelf warm houden. De schrik is groot. Huid op huid contact helpt. Het horen bonzen van het vertrouwde moederhart. Warmte, geborgenheid. Allemaal zo logisch. Als een baby huilt, zegt niemand ‘je hoeft niet te huilen’. Je stelt gerust.
Emotie voelen
Ook kleine kinderen hebben geruststelling nodig. Als ze zijn gevallen en pijn hebben. Als ze onzeker zijn. Als ze bang zijn. “Kom maar lieverd.” “Het komt ok.” “Huil maar.” Het is ok als je huilt. Het is ok als je bang bent of verdrietig, of boos. Jij bent ok als je bang bent of verdrietig of boos. Nu is even niet fijn, maar het komt goed. Als een klein kind heftig overstuur is, kan je helpen de ademhaling te controleren. Adem maar diep in. Helemaal naar je buik. Maak maar een dikke buik van de lucht die er bij moet. Blaas maar uit. Pffff….. Probeer maar.
Vaak zijn we bij kleine kinderen al meer geneigd om te zeggen: Je hoeft niet te huilen. Stil maar. Rustig maar. Nu is het klaar. Of erger: Doe niet zo kinderachtig. Nu stoppen met huilen. Grote kinderen huilen niet. Dan zie je het kind niet voor wie hij of zij is. Je gaat voorbij aan de emotie. De emotie wil gevoeld worden. Alleen maar voelen. Dan word het kind vanzelf rustig als het door jou wordt gerustgesteld.
Aanwezig
Ooit paste ik op mijn neefje die een vriendje te logeren had. Het vriendje kreeg een aanval van kroep. Ik kende het niet, maar wonderwel als er iets dergelijks gebeurt, ben ik meestal vrij helder en rustig. Ik heb mijn broer gebeld die uit eten was met de ouders van het jochie. Die gaven aan dat ze onmiddellijk de huisartsenpost zouden bellen en terug zouden bellen als ze meer wisten. Of ik naar de badkamer wilde gaan met de jongen, de douche zo heet mogelijk aanzetten. De stoom helpt de jongen beter ademen. En ze komen eraan. Ok. Ik ben met de jongen op de grond gaan zitten in de badkamer. Hete douche aan zodat de badkamer binnen 5 minuten vol stoom stond. Ik ben gaan zitten met hem in de armen. Kom maar. Het komt goed. Het is ok als je bang bent. Papa en mama komen eraan. Probeer maar langzaam in en uit te ademen. Het is ok als dat niet lukt. Ik was achteraf verbaasd over mezelf dat ik zo rustig had kunnen blijven. Dat is wat een kind nodig heeft. Een volwassene die rustig blijft, aandacht heeft, er IS. Volledig aandachtig, in liefde of compassie, liefst in rust, aanwezig zijn, dat is geruststelling.
Veiligheid
Kinderen die zorg en geruststelling ontvangen, voelen zich veilig bij hun papa en mama. Vanuit die veiligheid ontwikkelen ze ook veiligheid in zichzelf. En dat is belangrijk. Voel je je veilig genoeg om volledig jezelf te zijn? Hoeveel volwassenen hebben de moed zich uit te spreken als hun mening afwijkt van de meerderheid? Als je tegenwerking krijgt, wat doe jij dan? Stel je je mening bij? Of houd je je mond, maar blijf je bij je eigen idee? Of blijf je bij jezelf en durf je dit ook te benoemen? Hoe veilig voel jij je als je alleen staat?
Volwassenen
Ik denk dat volwassenen ook nog steeds geruststelling nodig hebben. Veel mensen maken zich zorgen. Over de toekomst, over geld, relaties, werk, over zoveel dingen maken we ons zorgen. Iedereen heeft ook zijn of haar mening over hoe we de wereld moeten ‘redden’. En als anderen dan niet mee willen werken, dan lukt het niet. Dat kan stress opleveren. Die ander snapt het niet. Die ander doet het niet goed.
Want ja, die wereld laten we achter voor onze kinderen. Dus dat moet zo goed mogelijk.
Zeg eens eerlijk. Heb jij iemand die jou gerust stelt? Als jij je zorgen maakt, is er dan iemand bij wie je dat kwijt kan? Iemand die luistert? Die er alleen maar simpelweg voor je IS en zegt: Het is ok. Jij bent ok. Die ook alle vertrouwen in je heeft dat je dit probleem kunt oplossen. En daarom ook geen oplossingen komt aandragen. Misschien een voorzichtige tip of een mogelijke weg wijzen. Maar nooit de oplossing voor je regelt.
En stel jij wel eens een volwassen iemand gerust? Werkelijk geruststellen? Dus niet: Joh, maak je niet druk. Dat is geen geruststellen. Dat is weg wuiven. Dan voel je je niet gerustgesteld. Hoe doe je dat bij volwassenen? Wat zeg je dan?
Mogelijkheden die ik kan bedenken zijn:
- Iemand vasthouden, een knuffel of een arm om of hand op de schouder.
- Luisteren naar de ander. De ander zien voor wie hij of zij is. Proberen de situatie te zien door zijn of haar ogen. Geen adviezen. Niet weg wuiven. Dus… Het is ok. Voel het maar. Het lijkt me lastig/moeilijk/heftig/intens/onzeker waar je doorheen gaat. Het is ok dat je het even niet weet. Dit moment gaat voorbij. Wat je voelt is ok. Het is misschien niet leuk, maar het komt goed.
- En als de emotie werkelijk is gevoeld en doorleefd kan je vragen: Wat kan ik doen om je te helpen? Niet zelf invullen. Als degene niets weet, laat het dan. Je aanwezigheid is genoeg.
- Vraag een paar dagen later nog eens hoe het gaat. Aandachtig compassievol aanwezig zijn.
Compassie en vertrouwen
Geruststelling vraagt compassie, met de ander meevoelen. Vertrouwen dat degene het zelf kan oplossen. Dat de oplossing zich zal aandienen op de juiste tijd. Zo bied je ook aan een volwassene veiligheid. Alles mag er zijn. Je mag volledig zijn wie je bent. En je mag het worden op jouw eigen tijd.
Heb jij ook een mooi voorbeeld van iemand die je kon geruststellen?
Of iemand die jou op een prettige manier gerust stelde?
Hoe zou jij een volwassene geruststellen?
Ik hoor het graag! Reageren kan via mail@heleenbuikema.nl of via mijn Facebookaccount.